Wszystkie gminy w Polsce mają obowiązek skontrolować szamba przydomowe na swoim terenie. W naszej gminie to zadanie było dotychczas zaniedbywane i z tego powodu w najbliższych tygodniach te zaległości muszą zostać nadrobione. Za niewywiązanie się z tego obowiązku grozi kara finansowa. Nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych.
Kontrola szamb to jeden z gorętszych tematów w tym roku. Nowelizacja przepisów prawnych w zakresie gospodarki wodno-ściekowej spowodowała, że gminy w całej Polsce muszą wykonać ewidencję wszystkich szamb oraz przydomowych oczyszczalni ścieków. Termin był wyznaczony na kwiecień tego roku, czyli jeszcze za czasu poprzedniej kadencji samorządowej i poprzedniego burmistrza.
Zadanie na dziś – kontrola wywozu ścieków
Kolejnym krokiem jest kontrola regularności wywozu ścieków z posesji – i to już zadanie nowych władz Urzędu Gminy.
Gminy mają czas do sierpnia 2024 roku na zakończenie tej kontroli. Za niedopełnienie tego obowiązku samorządom grożą wysokie kary finansowe. Karę grzywny zapłacą również właściciele nieruchomości, które nie są podłączone do kanalizacji oraz ci, którzy utrudniają przeprowadzenie kontroli.
Sprawozdanie będzie składane do dwóch podmiotów – wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska oraz dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie.
Musi być umowa na odbiór nieczystości
Z wejściem w życie nowelizacji ustawy z dnia 7 lipca 2022 o zmianie ustawy – Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw (przepisy weszły w życie w sierpniu 2022) posiadacze szamb oraz przydomowych oczyszczalni ścieków są zobowiązani do posiadania umowy na odbiór nieczystości ciekłych podpisanej z firmą asenizacyjną. Dotyczy to bez wyjątku wszystkich mieszkańców, którzy nie są podłączeni do systemu kanalizacyjnego.
Właściciele domów, którzy korzystają z szamb zobowiązani są również do przechowywania dowodów uiszczenia opłat za wywóz nieczystości.
Jak wynika z ostatnich danych dotyczy to 0,5 mln mieszkańców Polski – tyle bowiem gospodarstw domowych nie jest podłączonych do systemu kanalizacyjnego.
Wywóz musi być regularny
Każde skorzystanie z usługi firmy zajmującej się wywozem nieczystości, musi zostać udokumentowane. Chodzi o umowę z firmą asenizacyjną oraz rachunek z wywóz nieczystości. Trzeba je okazać w przypadku kontroli w domu czy wezwania do urzędu.
Faktury za wywóz nieczystości powinny potwierdzać regularność ich wywozu zgodnie z postanowieniami umów oraz z wymaganiami określonymi w regulaminie utrzymania czystości i porządku na terenie gminy. W przypadku przydomowych oczyszczalni ścieków, właściciele nieruchomości są zobowiązani do udokumentowania umowy na wywóz osadów ściekowych oraz posiadanie dowodów uiszczania opłat za tę usługę.
Kontrolę przeprowadzają urzędnicy gminy
Brak dokumentów potwierdzających wywóz nieczystości przez uprawnioną firmę będzie podstawą do nałożenia kary grzywny na właściciela szamba. Ukarany poniesie też koszty opróżnienia zbiornika zleconego przez gminę, która musi podjąć się tego zadania w sytuacji, kiedy właściciel nie jest w stanie udokumentować prawidłowego zagospodarowywania zawartości szamba.
Prawo nie zabrania podpisania umowy na wywóz nieczystości z kilkoma firmami. Wybrane firmy muszą mieć aktualne zezwolenie wydane przez burmistrza na odbiór i transport nieczystości na terenie miasta czy gminy.
Do przeprowadzenia kontroli właścicieli szamb uprawnieni są pracownicy urzędów miasta i gminy. W dużych miastach może to robić także Straż Miejska, ale oczywiście w warunkach naszej gminy takiej służby nie ma.
Za utrudnianie przeprowadzenia kontroli, w tym odmowę okazania umowy bądź rachunków za regularny wywóz nieczystości ciekłych, grozi mandat w wysokości 500 złotych. Sprawa może również trafić do sądu i wtedy kara może wynieść nawet 5 tys. złotych.
I uwaga – jest jeszcze jeden „haczyk”. Przeprowadzone kontrole mogą również skutkować karą za niepodłączenie nieruchomości do sieci kanalizacyjnej w miejscach, gdzie ona istnieje. Zgodnie z art. 5 Ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach właściciel nieruchomości ma bowiem obowiązek przyłączenia jej do istniejącej sieci kanalizacyjnej.
