Czy w Gminie Torzym obsadzone jest stanowisko sekretarza? Dobre pytanie, na które nie ma dobrej odpowiedzi. Wiemy tylko tyle, że jego zadania wypełnia obecnie zastępca burmistrza, co wydaje się sprzeczne z zapisami obowiązującej ustawy o samorządzie gminnym.

Pytanie jest jak najbardziej zasadne, bowiem teoretycznie sekretarz gminy jest po wójcie najwyższym rangą urzędnikiem samorządowym. Jego głównym zadaniem w świetle ustawy samorządowej jest „organizacja pracy urzędu i zarządzanie jego zasobami ludzkimi”. Podlega on bezpośrednio kierownikowi danego urzędu, najczęściej właśnie burmistrzowi gminy. Może nawet dostać od niego upoważnienie do wykonania zadań, które normalnie są w kompetencji burmistrza.

Według ustawy o pracownikach samorządowych utworzenie w gminie stanowiska sekretarza jest obowiązkowe, zaś otwarty nabór kandydatów przeprowadza się nie później niż w ciągu trzech miesięcy od zwolnienia stanowiska. Co istotne, powołanie sekretarza nie może nastąpić w drodze powierzenia pełnienia obowiązków.

W powyższym artykule ustawy opisano również podstawowe kwalifikacje, jakie musi spełnić kandydat (między innymi wymaga się, by był apolityczny i bezpartyjny).

Jak to, co napisaliśmy powyżej, ma się do Gminy Torzym? Regionalna Izba Obrachunkowa po przeprowadzeniu kontroli stwierdziła (wystąpienie pokontrolne z dnia 14.2.2019 roku; znak: RIO.I.0920.19.2018), że już w latach 2017–2018 stanowisko to nie zostało w ogóle obsadzone. Spełnienie wymogu ustawy zostało więc ujęte w zaleceniach pokontrolnych.

W nich czytamy między innymi: „… kontrolujący stwierdzili, że w okresie objętym kontrolą oraz do dnia jej zakończenia w Urzędzie nie obsadzono stanowiska sekretarza, a jego obowiązki w zakresie organizacji pracy Urzędu wykonywał Zastępca Burmistrza, co stanowi naruszenie art. 5 ust. 1 i 1a ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r. poz. 1260 z późn. zm.). Osobą odpowiedzialną za powyższą nieprawidłowość jest Burmistrz.”

Od opublikowania wystąpienia pokontrolnego minął rok. Jednak w sprawie obsadzenia funkcji sekretarza Gminy nic się nie zmieniło. Zapytaliśmy o to u źródła. W odpowiedzi przesłanej nam przez zastępcę burmistrza Roberta Borkowskiego czytamy ni mniej, ni więcej: „Zadania sekretarza gminy w zakresie zapewnienia właściwej organizacji pracy Urzędu Miejskiego w Torzymiu oraz realizowanie polityki zarządzania zasobami ludzkimi zostały powierzone zastępcy Burmistrza.”

W związku z powyższym już nie dziwi, dlaczego w stosownej zakładce na stronie bip.wrota.lubuskie.pl, która jest oficjalną stroną Biuletynu Informacji Publicznej Gminy Torzym, nie znaleźliśmy żadnych informacji o ogłoszeniu otwartego i konkurencyjnego naboru na stanowisko sekretarza gminy Torzym w latach 2017–2019. Wbrew zapisom ustawy i wbrew zaleceniom pokontrolnym RIO taki nabór nie został ogłoszony.

ZDANIEM REDAKCJI

Nie do nas należy ocena, dlaczego przepisy obowiązującej ustawy, jeśli chodzi o stanowisko sekretarza gminy, nie są przestrzegane. To nie my powinniśmy się zastanawiać, czy jest to przypadkowe zaniechanie, czy celowe działanie. Od takiej oceny są odpowiednie organy państwa.

Jednakże jesteśmy pewni, że zachowanie praworządności powinno być podstawowym celem w każdej jednostce samorządu terytorialnego, a więc także w Gminie Torzym. Dlatego dziwi nas niepomiernie lekceważące, w tym wypadku, podejście do zapisu ustawy i zaleceń organu kontrolującego, czyli Regionalnej Izby Obrachunkowej. Do sprawy będziemy wracać.