ROZMOWA Z PANIĄ PREZES SZPITALA W TORZYMIU KATARZYNĄ LEBIOTKOWSKĄ
W połowie lutego w Lubuskim Szpitalu Specjalistycznym Pulmonologiczno–Kardiologicznym w Torzymiu miała miejsce uroczystość otwarcia Ośrodka Geriatrii – pionierskiej tego typu placówki na terenie województwa lubuskiego. „To mistrzostwo świata. Takich ośrodków powinno być znacznie więcej” – takimi właśnie słowami Marszałek Województwa Lubuskiego, Elżbieta Anna Polak rozpoczęła uroczyste otwarcie Ośrodka Geriatrii. Wśród gości zaproszonych na tę uroczystość znalazł się między innymi poseł na Sejm RP Tomasz Siemoniak, który podkreślał: „Jest to placówka na najwyższym poziomie, z której możecie być dumni. Jest taki slogan »Lubuskie warte zachodu«, to jest właśnie ten zachód”.
Inwestycja sięga 2019 roku, gdy wykonano dokumentację projektową oraz zrealizowano pierwsze roboty budowlane. Była realizowana etapami przez kolejne trzy lata. Pandemia koronawirusa oraz wynikająca z niej potrzeba utworzenia dodatkowych miejsc do leczenia pacjentów chorujących na COVID-19 spowodowały przyspieszenie prac budowlanych. W 2022 roku Zarząd Województwa Lubuskiego zdecydował o utworzeniu miejsc obserwacyjno-zakaźnych w ramach II poziomu zabezpieczenia Covid-19 w obiekcie Ośrodka Geriatrii, przeznaczając na ten cel dodatkowe wsparcie finansowe. Inwestycja została zakończona w grudniu 2022 roku. W jej efekcie oddano do użytku nowoczesny obiekt o powierzchni ponad 2200 m2, mieszczący 70 łóżek szpitalnych w komfortowych salach. Budynek został wyposażony w nowe urządzenia i sprzęt medyczny, w tym dwie windy szpitalne, agregat prądotwórczy, a także instalację gazów medycznych.
Koszt tej inwestycji wyniósł ponad 18,25 mln zł. Główny ciężar finansowania pochodził z budżetu Województwa Lubuskiego (17,3 mln zł). Wkład własny szpitala wyniósł 547,6 tys. zł, blisko 281 tys. zł pochodziło z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Najmniejszy był udział w przedsięwzięciu Gminy Torzym – 150 tys. zł.
2017 – powstaje Lubuskie Centrum Pulmonologii, 2023 – otwarty zostaje pierwszy w Lubuskiem Ośrodek Geriatrii. Dla szpitala w niewielkim Torzymiu to – myślę – powód do dumy.
KATARZYNA LEBIOTKOWSKA, PREZES ZARZĄDU Lubuskiego Szpitala Specjalistycznego Pulmonologiczno-Kardiologicznego w Torzymiu: Lubuskie Centrum Pulmonologii wystarczy jedno w województwie, natomiast ośrodków geriatrii powinno być kilka. My otworzyliśmy pierwszy, mam nadzieję, że wzorcowy. Chcemy pokazać, jak można zorganizować takie miejsce, wczuwając się w potrzeby pacjenta, który będzie z jego usług korzystał. Standardy sanitarne, epidemiologiczne, sprzętowe – to oczywiście priorytety, ale równolegle do tych wymogów powinna iść aranżacja przestrzeni. Zupełnie inaczej dochodzi się do zdrowia w sprzyjających warunkach. Pacjent nie musi się znać na sprzęcie, lekach, terapiach, dla niego ważne są warunki pobytu i leczenia, to znaczy, czy jest przyjemnie, komfortowo i ładnie. To wszystko wpływa na jego poczucie bezpieczeństwa, a przez to również na proces rekonwalescencji. W naszym szpitalu przykładamy do tego ogromną wagę.
Uroczyste otwarcie Ośrodka Geriatrii miało miejsce 13 lutego, ale zdaje się, że pacjentów zaczęliście przyjmować już wcześniej?
Inwestycję zakończyliśmy pod koniec 2022 roku i już w styczniu w ramach działalności zakładu opiekuńczo-leczniczego, bo Ośrodek Geriatrii obejmuje między innymi ten zakres działalności, zaczęliśmy przyjmować pacjentów. Na otwarcie Ośrodka Geriatrii przez kilka ostatnich lat pracował cały zespół naszego szpitala, co chcę podkreślić. Podobnie jak to, że ta działalność jest bardzo pokrewna naszej podstawowej formie działalności. Bo, jak powszechnie wiadomo, Szpital Specjalistyczny Pulmonologiczno-Kardiologiczny w Torzymiu jest znany przede wszystkim z diagnozowania i leczenia chorób płuc, nowotworów płuc, rehabilitacji pulmonologicznej i kardiologicznej. A faktem jest, że trafia do nas bardzo dużo pacjentów seniorów. Ośrodek Geriatrii, który będzie posiadał w swojej strukturze oddział geriatryczny, ma w sposób kompleksowy zająć się diagnozowaniem i leczeniem typowych schorzeń wieku podeszłego, które nie są leczone na innych oddziałach np. internistycznych. Mam tu na myśli na przykład otępienie starcze, czy chorobę Alzheimera. To są pacjenci niezbyt chętnie przyjmowani na inne oddziały szpitalne ze względu na to, że wymagają specjalistycznego podejścia. Ci właśnie pacjenci potrzebują lekarza geriatry, który w sposób holistyczny podejdzie do różnych przypadłości, chorób, niedomagań charakterystycznych dla wieku podeszłego.
O szpitalu w Torzymiu znów zrobiło się głośno. Prowadzicie unikatową działalność na skalę całego województwa.
Jesteśmy bardzo dumni, że taki ośrodek powstał przy naszym szpitalu, ale nie było to przypadkowe. Dysponujemy nie tylko nowoczesną bazą leczniczą, diagnostyczną, rehabilitacyjną, ale dodatkowo szpital jest położony w kompleksie leśno-parkowym. To wszystko stwarza idealne warunki do tego, aby pacjentów w podeszłym wieku leczyć i rehabilitować, zarówno w trakcie krótkoterminowych, jak i długoterminowych pobytów. Dzięki takiej lokalizacji szpitala i warunkom, jakie udało nam się stworzyć, pacjenci nie będą zamknięci w przysłowiowych czterech ścianach. Bardzo mi zależało, aby ten ośrodek został przygotowany w stylu przypominającym styl skandynawski, aby warunki były bardziej domowe niż szpitalne. Wiele sal chorych, które przypominają pokoje dysponuje balkonami, są piękne tarasy zewnętrzne, a przeszklone części obiektu są jak oranżerie. Przy lepszej pogodzie, gdy nadejdą cieplejsze dni, pacjentom, którzy nie mogą wyjść na zewnątrz, stworzy to możliwość zaczerpnięcia świeżego powietrza. Położenie naszego szpitala jest unikatowe, bowiem niewiele jest szpitali w naszym regionie położonych tak blisko natury, pośród drzew, z dala od dużych miast.
Zawsze pani podkreśla, jak ważny jest zespół ludzi, którzy tu pracują.
Nie tylko mury tworzą firmę i jakość usług, lecz przede wszystkim ludzie. Zatrudniamy fachową kadrę medyczną – pielęgniarską, opiekunów medycznych, lekarską. Funkcję kierownika Ośrodka Geriatrii będzie pełniła pani doktor Urszula Kawalec-Hurny, która jest wieloletnim pracownikiem naszego szpitala i konsultantem wojewódzkim w dziedzinie geriatrii i która już od wielu lat opiekuje się seniorami w ramach tutejszej poradni geriatrycznej. Sama poradnia także dla nas była bardzo ważnym doświadczeniem – dzięki niej widzimy, że pacjentów w podeszłym wieku z roku na rok jest coraz więcej. Część z nich wymaga diagnostyki i leczenia na oddziale geriatrycznym. Dlatego powstał właśnie taki oddział w ramach Ośrodka Geriatrii na około 20-25 łóżek. Będziemy się tu skupiać na leczeniu schorzeń wieku podeszłego, które z różnych powodów nie powinny być leczone na oddziałach chorób wewnętrznych, ponieważ seniorzy wymagają szczególnego podejścia i traktowania, jeśli chodzi o zdrowie.
Ale też podczas otwarcia słyszeliśmy, że generalnie w Polsce brakuje specjalistów geriatrów.
To prawda. Mamy ambicje i nadzieję, że jak rozpocznie się finansowanie z NFZ oddziału geriatrycznego, to będziemy mogli się starać o tzw. akredytację, czyli możliwość specjalizowania lekarzy w zakresie geriatrii. Mamy w tej chwili taką akredytację w zakresie oddziału chorób płuc. Posiadamy trzy tzw. miejsca specjalizacyjne, w ramach których kształcą się u nas lekarze, którzy chcący być pulmonologami.
Ośrodek Geriatrii, oddział geriatryczny, poradnia – czy można prosić o wyjaśnienie różnic?
Ośrodek Geriatrii ma się zająć – w sposób kompleksowy, a nie wybiórczy – problemami zdrowotnymi osób w podeszłym wieku. Po pierwsze, w ramach kontraktu z NFZ realizujemy usługi ambulatoryjne w poradni geriatrycznej – jest to najczęściej pierwszy kontakt pacjenta z lekarzem geriatrą, który decyduje, czy i w jakiej formie pacjent powinien być dalej leczony. Z tej poradni pacjentów, którzy będą wymagali poszerzenia diagnostyki w warunkach szpitalnych, będziemy kierować na hospitalizację w ramach oddziału geriatrycznego. Staramy się w tej chwili o kontrakt z NFZ na leczenie właśnie w ramach tego oddziału. A uzupełnieniem leczenia geriatrycznego jest też prowadzenie działalności w ramach zakładu opiekuńczo-leczniczego. To alternatywa dla tych seniorów, którzy po zdiagnozowaniu i leczeniu na oddziale geriatrycznym będą wymagali opieki długoterminowej, a rodzina z różnych względów nie będzie w stanie im zapewnić tego w warunkach domowych. Przygotowaliśmy także pomieszczenia na potrzeby tak zwanej dziennej opieki senioralnej, którą chcemy realizować we współpracy z gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej. Oczywiście to rozwiązanie dla seniorów, którzy przebywają na stałe w swoich domach, ale na kilka godzin w ciągu dnia będą do nas przychodzić. Będą mieli u nas zapewnione wyżywienie, realizację terapii zajęciowej, ale także różne zabiegi rehabilitacyjne, no i oczywiście wsparcie medyczne. Taką opiekę w ramach ośrodka przewidzieliśmy na 10-12 miejsc. Myślę, że na potrzeby Torzymia i okolic powinno to wystarczyć na początek.
Czyli w ramach Ośrodka Geriatrii funkcjonuje kilka różnych „modułów”, które się uzupełniają?
Dokładnie. To, o czym mówię, jest kompleksowym podejściem do różnych potrzeb seniorów, bo jeden pacjent będzie potrzebował tylko wsparcia w ramach poradni geriatrycznej, inny będzie potrzebował leczenia na oddziale geriatrycznym, a jeszcze inny pobytu długoterminowego. A niektórym wystarczy wsparcie w ramach dziennej opieki. Będą też realizowane w ramach Ośrodka zajęcia rehabilitacyjne, w specjalnie do tego przygotowanych pomieszczeniach do masażu, fizykoterapii, kinezyterapii. My nie patrzymy na potrzeby osoby zgłaszającej się do nas tylko przez pryzmat jednostki chorobowej i potrzeby jej wyleczenia, bo starość jest pewnym etapem w życiu, z którego się nie wyrasta. Do starości dochodzimy i w niej musimy funkcjonować. Dlatego tak ważne jest, aby powstające ośrodki geriatryczne zajmowały się starszymi osobami w sposób kompleksowy i adekwatny do różnych, zmieniających się z wiekiem potrzeb seniorów. To jest pierwszy taki ośrodek w województwie lubuskim, ale powinno być ich więcej. Trendy demograficzne i społeczno-gospodarcze, a w szczególności potrzeby zdrowotne starzejącego się społeczeństwa powodują, że zapotrzebowanie na takie usługi będzie coraz większe.
Proszę wyjaśnić, jak wygląda sytuacja kontraktem z NFZ, jeśli chodzi o oddział geriatryczny.
Złożyliśmy już stosowny wniosek do NFZ i jest on procedowany. Zapotrzebowanie na tę usługę zostało wpisane do tzw. planu transformacji, który tworzył zespół przy wojewodzie lubuskim. Oddział jest już formalnie wpisany do rejestru podmiotów leczniczych, w związku z czym uzyskanie kontraktu traktujemy w tym roku jako formalność. Ale faktem jest, że póki co nie możemy przyjąć pacjentów na typowe leczenie na łóżkach stacjonarnych w oddziale geriatrycznym. Docelowo tak właśnie będzie, mamy nadzieję, że niebawem, ponieważ sam oddział jest już na to w pełni przygotowany. Z kolei na poradnię geriatryczną mamy już kontrakt z NFZ, czyli to leczenie jest finansowane ze środków publicznych w ramach kontraktu. Zakład opiekuńczo-leczniczy – na to także mamy umowę z NFZ, ale też nie każdy pacjent się kwalifikuje na taki pobyt długoterminowy. Dla osób, które będą chciały skorzystać z takiej formy opieki, a nie kwalifikują się na usługi finansowane ze środków publicznych, mamy przygotowane sale o podwyższonym standardzie, z których można korzystać odpłatnie, na zasadach komercyjnych. I już mieliśmy zapytania od zainteresowanych o taki wariant. Jednakże skupiamy się przede wszystkim – i to jest nasz priorytet – aby jak najszerszą była dostępność do świadczeń finansowanych ze środków publicznych.
Co powinien zrobić senior, który chciałby skorzystać z leczenia, jakie oferujecie w Ośrodku Geriatrii?
Pierwszym krokiem seniora powinno być uzyskanie skierowania na przykład od lekarza rodzinnego albo od każdego innego specjalisty do poradni geriatrycznej. Skierowanie może także otrzymać pacjent, który na przykład był hospitalizowany na oddziale szpitalnym, tylko trzeba o to poprosić przed wypisem ze szpitala. Wtedy może się udać do jednej z poradni na terenie województwa. A właśnie taką poradnią, z dużą liczbą pacjentów i dużym doświadczeniem jest poradnia prowadzona w Torzymiu przez panią doktor Urszulę Kawalec-Hurny, która przyjmuje pacjentów praktycznie codziennie. Nie ma u nas długich terminów oczekiwania na przyjęcie w poradni geriatrycznej, dlatego zachęcam do skorzystania z jej usług. My zresztą, jak tylko podpiszemy kontrakt z NFZ na leczenie w oddziale geriatrycznym, planujemy zatrudnić przynajmniej jeszcze jednego lekarza geriatrę, wówczas poprawi się dostępność także poradni.
Ośrodek otwarty, za co należą się ogromne gratulacje, ale czy to koniec wyzwań? Czy czas na następne?
Otwarcie naszego Ośrodka Geriatrii to duże osiągnięcie i sukces, co tylko mobilizuje nas do podejmowania kolejnych wyzwań. Uruchomienie jednej działalności rodzi potrzebę uruchomienia następnej, na przykład rehabilitacji geriatrycznej. Mówi się wiele o tym, że jest rehabilitacja ogólnoustrojowa, kardiologiczna, pulmonologiczna, ale one skupiają się na rehabilitacji określonych schorzeń, a tu chodzi o proces usprawniania pacjentów, którzy mają tych schorzeń wiele z racji wieku. Stworzyliśmy strategię rozwoju naszego szpitala na dekadę i mamy zaplanowane działania długofalowe. Staramy się wybiegać do przodu, analizować zmieniające się potrzeby zdrowotne społeczeństwa i wyłapywać te, które mogą być realizowane w naszym szpitalu. To nieustający proces i jest jeszcze wiele do zrobienia w obszarze zdrowia.
Rozmawiał Marcin Kalita
Zdjęcia pochodzą z galerii na stronie szpitala w Torzymiu szpitaltorzym.pl