Z powodu zagrożeń związanych z nagminnie powtarzającymi się kradzieżami tożsamości, rząd wprowadził możliwość zastrzeżenia numeru PESEL. Od 1 czerwca 2024 r. banki i inne instytucje finansowe będą miały obowiązek weryfikować, czy jest on zastrzeżony, np. podczas zawierania umowy kredytowej albo pożyczki. Jeśli obawiasz się, że ktoś mógłby wykorzystać twój PESEL bez twojej wiedzy, możesz zastrzec go online lub w urzędzie gminy.
Przepisy umożliwiające zastrzeżenie PESEL zawarte są w ustawie o zmianie niektórych ustaw w związku z ograniczaniem niektórych skutków kradzieży tożsamości. Ustawa weszła już w życie i już obecnie można dokonać zastrzeżenia swojego numeru ewidencji ludności, ale skutki to zastrzeżenie będzie miało dopiero od połowy 2024 r. Skutkiem zastrzeżenia PESEL ma być uniemożliwienie zaciągania np. kredytów z wykorzystaniem wykradzionych danych osobowych.
Efektem takich przepisów będzie obligatoryjna weryfikacja przez banki tego, czy klient ma zastrzeżony PESEL. Jeśli okaże się, że numer jest zastrzeżony, klient nie powinien dostać kredytu. A także – uwaga – nie będzie mógł w ciągu jednego dnia wypłacić w oddziale banku kwoty większej niż trzykrotność minimalnego wynagrodzenia (tj. ok. 12,7 tys. w 2024 r.). To ograniczenie zostało wprowadzone, aby chronić osoby, które padają ofiarą przestępstw – chodzi np. o tzw. metodę na wnuczka – i które wskutek działań oszustów zgłaszają się do banków, aby wypłacić pieniądze.
Jeśli PESEL będzie zastrzeżony, aby wziąć kredyt bądź wyjąć kwotę wyższą niż wspomniana w limicie, trzeba będzie najpierw zdjąć zastrzeżenie numeru PESEL. Ale – i tu znów uwaga – w przypadku chęci podjęcia większej gotówki zniesienie zastrzeżenia zadziała dopiero po 12 godzinach. Znów – wszystko po to, by uniemożliwić naciągaczom oszukiwanie ludzi (szczególnie starszych) przysłowiową metodą na wnuczka.
Co trzeba zrobić, by zastrzec PESEL przez internet?
* Zaloguj się do serwisu mObywatel.gov.pl;
* Kliknij przycisk Zastrzeż PESEL lub cofnij zastrzeżenie.
Jeśli chcesz cofnąć zastrzeżenie numeru PESEL, możesz to zrobić bezterminowo lub określić datę i godzinę, kiedy system automatycznie zastrzeże ponownie twój numer PESEL.
Zastrzec PESEL można także w urzędzie gminy – trzeba mieć ze sobą dowód tożsamości i wypełnić stosowny wniosek.